Newspaper from Georgia
Published in Croatia - Warfare analysis - 27 Apr 2017 12:04 - 0
1089 წელს აფხაზთა და ქართველთა მეფის ტახტზე ავიდა 16 წლის ჭაბუკი, მეფე დავით IV, შემდგომში აღმაშენებლად წოდებული. იგი დაიბადა 1073 წელს, მეფე გიორგი მეორის ოჯახში, ბაგრატიონთა დინასტიიდან.დავით აღმაშენებელმა, ერთ-ერთმა ყველაზე წარმატებული ქართველმა მონარქმა მოახერხა თურქ სელჩუკთა ქვეყნიდან განდევნდა 1121 წელს დიდგორის ბრძოლაში მნიშვნელოვანი გამარჯვებით. მის მიერ არმიაში და მმართველობის სისტემაში გატარებულმა რეფორმებმა შესაძლებლობა მისცა ქვეყანა გაეერთიანებინა და მთელი კავკასიის მიწების საქართველოს დაქვემდებარებაში შემოეყვანა. ქრისტიანული კულტურის წამხალისებელი და თავად თავდადებული ქრისტიანი საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესიის მიერ წმინდანად არის შერაცხული.
მსოფლიო ისტორიას არ ახსოვს დავით აღმაშენებელზე კეთილმსახური, ღირსი და თავმდაბალი მონარქი. მას მოძღვრის კურთხევის გარეშე ერთი ნაბიჯი არ გადაუდგამს. სხვადასხვა დროს მისი მოძღვრები იყვნენ მამა ევსტრატი, მამა იოანე და მამა არსენი. დავითი აღზარდა მეუფე ჭყონდიდელმა, რომელიც მეფისათვის უძვირფასესი ადამიანი გახლდათ.
დავით აღმაშენებლის სახელთანაა დაკავშირებული გელათის ტაძრის მშენებლობა (დაუწყიათ 1106). მანვე დააარსა ქართული კულტურის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კერა - გელათის აკადემია. დავით IV-ის განკარგულებით ააგეს ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია შიომღვიმეში.
დავით აღმაშენებელმა თავისი წვლილი შეიტანა ქართული ჰიმნოგრაფიის განვითარებაშიც. მას ეკუთვნის ორიგინალური პოეტური ნაწარმოები "გალობანი სინანულისანი", რომელიც შუა საუკუნეების ქართული კულტურის იდეოლოგიური და ესთეტიკური მრწამსის გამოხატულებაა.
ყველა დროის ამ უდიდესმა პოლიტიკოსმა, სარდალმა და დიპლომატმა 36 წლის მანძილზე იმდენი მოასწრო, რომ დღემდე მისი დანატოვარით მოვდივართ. ყოველივე ამის შემდეგ, რაოდენ თავმდაბლურად ჟღერს მისი სათხოვარი: "მოიხსენეთ ვედრი ჩემი… და ნუ ოდეს დამივიწყებთ დავითს!" In Enligsh : David IV, also known as David the Builder(1073 – 24 January 1125), of the Bagrationi dynasty, was a king of Georgia from 1089 until his death in 1125.
Popularly considered to be the greatest and most successful Georgian ruler in history and an original architect of the Georgian Golden Age, he succeeded in driving the Seljuk Turks out of the country, winning the major Battle of Didgori in 1121. His reforms of the army and administration enabled him to reunite the country and bring most of the lands of the Caucasus under Georgia’s control. A friend of the church and a notable promoter of Christian culture, he was canonized by the Georgian Orthodox Church. На Русском : Царь Давид IV Строитель в борьбе против тюрков-огузов Сельджукидской империи пригласил и поселил в Борчалы и прилегающих областях кыпчакскую орду численностью 40 тыс. воинов, то есть, по подсчетам специалистов-медиевистов, вместе с членами их семей всего около 200 тысяч. Уместно будет отметить, что одновременно царь Давид IV породнился с кипчаками, взяв в жены дочь хана
Историк царя Давида пишет, что «привел великое множество, и тесть с братьями жены не напрасно трудились, и не зря кипчаков переселил, ибо их руками уничтожил он силы всей Персии и навел страх на всех царей…»
Для Грузии в ту эпоху главная угроза исходила от принявших ислам огузов, которые не ограничивались получением дани и периодическими нападениями на страну: как пишет древнегрузинский летописец царя Давида IV, «каждую осень прибывали тюрки через Сомхитисо всеми кочевьями своими, а затем оседали» здесь, а также «вдоль побережья Куры, от Тбилиси до самой Барды. И «столь велики были силы их и число, что даже говорили: „Все тюрки со всех сторон там собрались“. Никто не волен был запретить им селиться, где вздумается, и даже сам султан». А у грузинского царя не хватало войска не только «для охраны городов и крепостей, но даже для собственной дружины». И «так как не было другого выхода», то, по словам летописца, в 1118 г. царь Давид IV «решил призвать кыпчаков»
В 1120 году начался поход на оставшиеся владения сельджуков в Закавказье. Коренное население Ширвана, будучи враждебно к захватчикам, активно помогало грузинам. Давид IV взял город Кабала. Ширванский владетель стал вассалом грузинского царя, а разгромленные сельджуки обратились за помощью в Иран.
Дидгорская битва произошла в августе 1121 года. Давид выступил навстречу врагу и вынудил его вступить в битву там, где силы противника не могли полностью развернуться. Сражение происходило на путях, ведущих во внутреннюю Картли, главным образом в окрестностях Дидгори. Здесь, в теснинах, враг не сумел использовать своё численное превосходство и потерпел жестокое поражение. Лишь незначительная часть огромного вражеского войска избегла истребления.
Support
Comments (0)