گردشگری در ایران

صنعت گردشگری در ایران از ظرفیت‌های بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخورداراست. بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران رتبه دهم جاذبه‌های
.باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبه‌های طبیعی را در جهان دارا است
 
جاذبه‌های طبیعی

مناطق شمالی

سواحل دریای خزر (کاسپین)، تالاب انزلی و ماسوله از دیدنی‌های این ناحیه هستند. منطقه کوهستانی ماسوله در استان گیلان که حدود ۳۰ آبادی کوچک و بزرگ را دربردارد خانه‌هابا استفاده از چوب و پنجره‌های مشبک چوبی به صورت مشرف بر یکدیگر در دامنه کوه بنا
شده‌اند. از جمله جاذبه‌های طبیعی این ناحیه پارک جنگلی سی سنگان است که در شرق شهرستان
نوشهر قرار دارد. در این ناحیه جنگلی امکاناتی نظیر میز و نیمکت‌های چوبی، سرویس‌های
بهداشتی، آلاچیق چوبی، اجاق‌های آتش و چادرهایی جهت اسکان مسافران ساخته شده است که
البته به نسبت انبوه مسافران ناکافی است. متأسفانه در این ناحیه به دلیل عدم فرهنگ
صحیح استفاده از پارک و کارهایی نظیر روشن کردن آتش زیر درختان، کندن پوست درختان با
چاقو، ریختن زباله و استفاده از تفنگ‌های ساچمه‌ای محیط زیست تخریب می‌شود. یکی دیگر ار جاذبه‌های برجسته طبیعی در شمال ایران پارک ملی گلستان استکه بین گنبد کاووس و بجنورد قرار دارد. در این پارک همانند پارک‌های ملی دیگر کشورها،
منطقه‌ای به بخش تفرجگاه اختصاص یافته که سالیانه صدهاهزار نفر به آن وارد می‌شوند.
تجمع بیش از اندازه توریست‌ها در مراکز تفریحی این ناحیه سبب، آسیب رساندن به پوشش
گیاهی و فرار و جایه‌جایی غیرعادی حیوانات می‌شود و آلودگی‌های ایجاد می‌کند.

 سواحل جنوبی ایران

کناره های‌خلیج فارس و تنگه هرمز به دلیل آب و هوای گرم برای گذراندناوقات فراغت به ویژه در فصل زمستان مناسب است. جنگل‌های سحرآمیز حرا در سواحل بندرعباس
که به هنگام جذر و مد تا نیمه به زیر آب می‌روند و هنگام جزر سر از آب بیرون می‌آورند
از دیدنی‌های این ناحیه است. 

مناطق غرب و شمال غربی

ارتفاعات البرز و زاگرس در هنگام زمستان که پوشیده از برف است حوزه‌هایورزش زمستانی را تشکیل می‌دهند. در فصل تابستان دامنه‌ها این ارتفاعات با آب و هوای
معتدل، چشم‌اندازهای طبیعی زیبا، آبشارها، چشمه سارها و غارهای طبیعی به نواحی جاذب
تبدیل می‌شوند. دامنه‌های سبلان و سهند در آذربایجان و اردبیل منطقه دماوند در البرز
و... از نواحی عمده جذب مسافر در فصل تابستان است. از حوزه‌های مهم ورزش زمستانی در
ایران می‌توان آبعلی، دیزین، شمشک و توچال را در ارتفاعات البرز نام برد. آب‌های معدنی یکی از عوامل توسعهٔ گردشگری در هر ناحیه محسوب می‌شود.با نگاهی به نقشه پراکندگی چشمه‌های آب معدنی ملاحظه می‌کنیم که اکثر این چشمه‌ها در
مناطق فعال زمین‌شناسی چون سرعین، لاریجان، آوج و ... تمرکز یافته‌اند.

 جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی

اماکن مقدس مذهبی

در ایران مراکز و اماکن مقدس مذهبی مهم‌ترین قطب‌های جاذبه گردشگری راتشکیل می‌دهند. شهر مشهد به دلیل وجود بارگاه امام رضا (ع) مهم‌ترین قطب مذهبی کشور
است. همه ساله تعداد زیادی از زائران ایرانی و خارجی از کشورهای همسایه و مسلمان به
این شهر سفر می‌کنند. در اطراف حرم مطهر نیز بناهای متعددی، چون صحن مسجد گوهرشادو
... وجود دارد که از نظر کاشی کاری، معماری و هنرهای تزئینی از جالب‌ترین بناهای مذهبی
اسلامی به شمار می‌رود. بارگاه حضرت معصومه (ع) در شهر مذهبی قم، شاهزاده عبدالعظیم
حسنی در شهر ری و شاهچراغ فرزند امام کاظم (ع) در شهر شیراز و بارگاه سید جلال الدین
اشرف، برادر امام رضا در شهر آستانه اشرفیه نیز از جمله مراکز مهم گردشگری مذهبی ایران
به شمار می‌روند. در شهر مشهد به دلیل حجم میلیونی زائر در ایام تعطیل چون عید نوروز
هتل‌ها مراکز تفریحی و رستوران‌های بسیاری در این شهر وجود دارد.

 ابنیه و آثار تاریخی

استان فارس با بناهای باستانی چون تخت جمشید، نقش رستم و خرابه‌های استخر،تخت سلیمان، پاسارگاد (مقبره کوروش) و آثار تاریخی پس از اسلام چون مسجد و حمام و بازار
وکیل شیراز، دروازه قرآن و آرامگاه حافظ و سعدی از قطب‌های عمده گردشگری فرهنگی و تاریخی
کشور محسوب می‌شود و پایتخت فرهنگی ایران می‌باشد. شهر اصفهان نیز با وجود میدان نقش
جهان، عمارت عالی قاپو، مسجد امام خمینی (ع)، مسجد شیخ لطف‌الله، بازار قیصریه، سی
وسه‌پل، پل خواجو و کاخ چهل ستون گنجینه‌ای ازهنرهای گوناگون معماری، مینیاتور، کاشی
کاری و حجاری را به وجود آورده است. میلیون جهانگرد در دنیا سفر کرده‌اند